Tercüme sektörü sadece dünyada değil ülkemizde de oldukça önemsenen ve büyük bir pazar payına sahip olan bir sektör. Özellikle son dönemde gelişen teknoloji ile birlikte ülkeler arasındaki ilişkilerin daha çok yoğunlaşması ve global anlamda iş anlaşmalarının yapılması tercüme sektörünün bu denli büyüme göstermesine neden oldu. Hal öyle ki sadece gelişen ülkeler sınıfında olan ülkemizde bile tercüme sektörünün işleyişini sağlayan tercüme bürolarının sayısı 1000’ni aşkın hale geldi. Tabi bu sayıdaki artışı tercüman sayısındaki artışta destekler nitelikte. Özellikle son dönemde açılan mütercim tercümanlık bölümleri sayesinde tercümanların sayısı 50.000’lere kadar yükseldi. Tabi tüm bu gelişmeler beraberinde bazı sorunları da getiriyor. Bunlardan biride yetkin tercüman azlığı.
Sektör ne kadar geniş, ne kadar kapsamlı da olsa hala alnında uzman tercümanların bulunmasında sıkıntılar yaşanıyor. Özellikle okullardan mezun olmayan sadece dil bildiği için tercüme sektörüne atılmış olan serbest tercümanların bu sorunlarda payı büyük. Alanında uzman olmayan tercümanlar ile çalışılması ise birçok sorunu beraberinde getiriyor. Uzman olmayan ve bir iş planı yapmadan tercüme işine başlayan tercümanlar genelde müşterilerin istediği kaliteyi ortaya koyamadığı için bu sorunların yaşanmasına normal diyebiliriz. Zamanın yetişmeyen tercümeler veya beğenilmediği için parası verilmeyen tercümeler bu alanda ki başlıca sorunlar olarak görülebilir. Peki, “Tüm bu şartlar altında nasıl uzman, işini bilen bir tercüman haline gelebiliriz?” başlıklar halinde inceleyelim.
Mutlaka Bu İşin Eğitimini Alın
Gün geçtikçe alanı genişleyen tercüme sektöründe eğer söz sahibi ve tercih edilen bir tercüman olmak istiyorsanız dikkat etmeniz gereken bazı hususlar var. Bunlardan en başta gelenide herkesin tahmin edebileceği gibi bu alanda verilen eğitimleri mutlaka almak. Bunun için öncelikle yapmanız gereken üniversite bölümü olarak mütercim tercümanlık alanına yönelmeniz. Sonuçta bu işi meslek olarak görecekseniz ve bu işten kazanç sağlamak istiyorsanız mütercim tercümanlık bölümlerini okuyarak en iyi eğitimi almanız şart. Bunu her alan için düşünebilirsiniz. Bir örnekle açıklamak gerekirse; Diyelim ki inşaat mühendisi olmak istiyorsunuz. Bunun için yapacağınız tek bir şey oda bu işin okuluna giderek eğitimini almak. Aksi halde işi bilseniz bile elinizde belgeniz olmadığı için bu mesleği yapamazsınız. Tercüme sektörünün de bundan bir farkı yok. Sadece yabancı dil bilmek bu sektörü meslek olarak görmenize yeterli olmaz. Diyelim ki bu işin okuluna gidemediniz ama yine de yapmak istiyorsunuz. O zaman da tercüme sektörünü öğrenebileceğiniz kurslara gidip belge sahibi olabilirsiniz. Buda bir seçenek.
Dillere Tam olarak Hâkim Olduğunuzdan Emin Olun
Tercüme sektöründe dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus sahip olunan dillerin hâkimiyetidir. İyi bir tercüman olmak istiyorsanız mutlaka sahip olduğunuz hedef ve kaynak dillerine tüm özellikler ile hâkim olmalısınız. Sadece dillerdeki kelimelerin anlamlarını bilmeniz yeterli olmaz. Bunun yanında o dilin kültürünü ne anlatmak istediğiniz en iyi şekilde anlamanız gerekir. Ancak bu şekilde başarılı tercüme işleri ortaya koyabilirsiniz. Zira kelime kelime çeviri yerine kelimenin anlamını anlayarak çeviri tercüme işinin kalitesini de hatırı sayılır düzeyde arttıracaktır. Bu nedenle gerçekten iyi, alanında uzman bir tercüman olmak istiyorsanız kaynak ve hedef dilleri çok iyi öğrenin. İngilizce tercüme tercümanlıkta yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.
Sürekli Araştırma Yapın
İyi bir tercüman olmak istiyorsanız dikkat etmeniz gereken bir diğer husus da araştırmacı olmanızdır. Aldığınız iş hakkında araştırmalar yapmanız size hiçbir şey kaybettirmez. Aksine yaptığınız tercümenin daha kaliteli ve daha başarılı olmasını sağlar. Buda size iyi bir referans olarak geri dönecektir. Böylece hem müşterilerce tavsiye edilirsiniz hem de zaman içerisinde kendinizi tercüme alanında yetiştirmeye başlarsınız. Bu sadece bildiğiniz işleri araştırmakla da sınırlı değil. Bazı durumlarda tercüme sektöründe kaynaklardan yararlanma veya araştırma yapma istek dışından çıkar ve zorunluluk haline gelir. Örnek vermek gerekirse; Diyelim ki teknik tercüme alanında bir iş aldınız. Aldığınız işte daha önce hiç karşılaşmadığınız bazı teknik terimler olabilir. Bu terimlerin size tercümeyi bir çileye dönüştürmesini istemiyorsanız belli kaynaklardan yararlanarak bu terimleri öğrenmeniz gereklidir. Aksi halde ortaya koyacağınız tercümelerde kalite açısından büyük sıkıntılar yaşanabilir. Buda size kötü referans olarak dönecektir.
Müşteri İle İletişim Halinde Olun
İyi bir tercümanın, tercüme işi konusunda dikkat etmesinin gerektiği en büyük özellik müşteri ile iletişim kurmaktır. Aldığınız işin sadece teslim tarihini belirlemek ve o tarihe kadar işi yetiştirmeye çalıştırmak size hiçbir kazanç sağlamaz. Aksine yaşanabilecek her hangi bir sorunda direk olarak sizin ve müşterinin mağdur olmasına neden olur. Diyelim ki bir aksilik çıktı ve belirlenen tarihte işi veremediniz veya müşteri bir noktada son anada değişiklik istedi, bu gibi durumlarda iki tarafında mağdur olmaması için işin her adımında müşteri ile görüşme yapılması en sağlıklısıdır. Böylece hem müşterinin istediği daha iyi anlaşılır hem de iş kalitesi en yüksek seviyeye çekilir. Acil tercüme dikkat edilmesi gereken alandır. Müşterileriniz seyahatlerini, eğitimlerini ve iş toplantılarını acil tercümelerde sizlere emanet etmektedir.
Çalışma Planlaması Yapın
Her işte ortaya iyi bir ürün çıkarmak için disiplinli çalışmak ilk kuraldır. Belli bir düzene bağlı kalınmadan belli bir planın içerisinde yapılmayan çalışmalar istenen kaliteyi yakalayamaz. Tercüme sektöründe de durum böyledir. Siz eğer iyi bir tercüman olacağım diyorsanız mutlaka çalışma hayatınızı bir plana sokmanız gerekiyor. Bir düzene bağlı kalmadan belirsiz bir şekilde çalışmanız sizin iyi bir çeviri oluşturmanızı engelleyecektir. Bu konuya da mutlaka dikkat etmelisiniz.
Kendinize Çalışma Alanı Oluşturun
Tercüme sektörü sanıldığı kadar kolay işleyen bir sektör değildir. Tercüme sektöründe oluşan bu kolay bir meslek algısı yanlıştır. Çünkü bir tercüman çeviri yaparken yaptığı çeviriyi en iyi şekilde sınıflandırmalı, ince eliyip sık dokumalıdır. Aksi halde çevirilerde yapılacak en ufak bir hata çok ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu denli dikkat edilmesi gereken bir sektörde de çalışma ortamı çok önemlidir. İyi bir tercüman kendisine sessiz, sakin ve huzurlu bir çalışma ortamı oluşturmalıdır. Ancak bu şekilde kaliteli işler ortaya konabilir. Bunu bir nevi iş önemsemek olarak da görebiliriz.
Tercüme sektöründe adından söz ettiren iyi bir tercüman olmak için dikkat edilmesi gereken hususları genel olarak bu şekilde sıralayabiliriz. Bu hususlara dikkat etmeniz sizin sektörde aranan bir çalışan olmanıza olanak sağlar. Bu nedenle eğer tercümanlığı meslek olarak görüyorsanız mutlaka bu hususlara dikkat edin. Böylece hem sektörün ilerlemesi sağlanır hem de sizin olumlu referansınız artış gösterir.
