Redaktör, yazılı metinler üzerindeki gerekli düzeltmeleri yapan kimselerdir. Bu kişinin yaptığı işe ise, “redaksiyon” denir. Günümüzde hemen her basın yayın kuruluşu ve yayın evi, kadrolarında en az bir redaktör ile çalışır. Bu kuruluşların yanı sıra, tercüme hizmetlerinde faaliyet gösteren firmalar ve bürolar da çalışma süreçlerine redaktörü de dâhil eder. Redaksiyon işlemi, ilgili kişilere sunulan çeviri hizmetlerinde kalitenin elde edilmesi için önemli bir adımdır.
Tercümede redaksiyon, yayıncılık sektöründekine göre farklılıklar taşır. Buna göre, önceden çevirisi yapılmış bir metni redakte eden redaktör; metni dilbilgisi, gramer ve imla açısından ayrı ayrı ele alıp inceler. Aynı zamanda kullanılan terminolojinin kurallara uygunluğunu kontrol eder ve varsa hataları düzeltir. Redaktör, metin üzerinde yapmış olduğu değişiklikleri belirtmek zorunda değildir; ancak isterse, ‘değişiklikleri izle’ ibaresini ekleyerek yapılan değişiklikleri açıklayabilir. Bir de şunu belirtmek gerekir ki, redaktör sadece var olan hataları düzeltmekle kalmaz; aynı zaman metinde bir bütünlük sağlar.
Yazılı tercüme türlerinden edebi ve akademik gibi uzmanlık gerektiren çevirilerde redaksiyonun önemi büyüktür. Tercüme bürolarının öncelikli amacı, müşterilerine en kaliteli çevirileri, en hızlı şekilde sunabilmektedir. Politikasını bu doğrultuda yürüten bir tercüme bürosu kadrolarında redaktör bulundurmamaları onlar açısından büyük bir eksiklik olacaktır. Çünkü tercümanlar, çevirisini yaptıkları metinlerde var olan hataları bulmakta zaman zaman yetersiz kalabilir. Özellikle de acil tercüme alanında gereklidir. Ancak işini titizlikle yapan bir redaktörün bu yanlışlıkları göz ardı etmesi mümkün değildir.
Nasıl Redaktör Olunur?
Redaktör olmadaki en önemli faktör, Türkçe dilbilgisine her yönüyle hakim olabilmektir. Bu nedenle firmalar redaktör istihdamı yaparken genellikle, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun olan kişileri seçmektedir. Bunun dışında redaktör olacak kişinin, en ufak hataları bile görebilme kabiliyeti olmalı; çalışması esnasında en önemli unsurun dikkat ve titizlik olduğunu unutmaması gerekir.
