Çeviri, hepimizin bildiği üzere geçmişten bu güne önemini koruyan ve gitgide gelişen bir sektördür. Türkiye, tercüme alanında dünya pazarında önemli bir paya sahip olmakla birlikte hala birtakım sorunları da beraberinde sürüklemektedir. Bunlardan en önemlisi, yaşanılan kalite eksikliklerinin yok edilememesidir. Kalite eksikliğinin yaşanmasındaki başlıca neden ise, mali yönden kar elde etme amacında olan tercüme firmalarının ve bürolarının, çeviri işlerini amatör bile olmayan tercümanlara yaptırmalarıdır.
Günümüzde rahatlıkla söyleyebiliriz ki, yabancı dil bilen birçok vatandaş tercümanlık mesleğine soyunmaktadır. Hâlbuki tercüman olmak için, bir yabancı dili konuşup yazmak yeterli değildir. Her şeyden önce kişinin, kaynak ve hedef dile her yönüyle hâkim olması, bu dillerin konuşulduğu toplumların kültürlerini bilmesi ve sentezleyebilmesi gerekir. Ayrıca, tercümanın meslek hayatında başarılı olabilmesi için pratik bir zekâya sahip olması, hızlı ve çözüm odaklı düşünebilmesi, tüm çalışmalarını titizlikle yürütmeyi başarabilmesi şarttır. Peki, bir birey üniversite mezunu olmadan da tercümanlık yapabilir mi? Şimdi, bu sorunun cevabını vereceğiz…
Üniversitelerin lisans programlarında yer alan Mütercim-Tercümanlık Bölümü, oldukça yeni bir daldır. Üstelik bu eğitimi veren üniversite sayısı da azdır. Şunu net bir şekilde belirtebiliriz ki, Türkiye’de çevirmenlik yapanların çoğu üniversitelerin bu bölümünden mezun değildir. Bu kişiler, okulda, kursta veya belli bir süre yurtdışında kalıp öğrenmiş oldukları yabancı dil ile tercümanlık yapmaktadır. Alaylı tercüman elbette ki olunabilir; ancak, zorlukları oldukça fazladır. Her şeyden önce, iki dili, ana dil gibi öğrenmenin en etkili yolu üniversitelerin Mütercim-Tercümanlık Bölümü’nde eğitim görmekten geçer. Alaylı tercümanlıktaki en doğru yol ise, iki dilde yetişmiş olmaktır. Yani, ya yurtdışında büyüyüp eğitim almışsınızdır ya da ebeveynlerinizden biri yabancı uyrukludur ki siz iki dilde yetişin. Aslına bakılırsa, tercümanlıkta da en ideal olanı budur. Çünkü beyin, doğuştan öğrenmiş olduğu iki dil arasında rahatlıkla geçiş yapabilir. Çoğu insan, bunu üniversitede başarabilmek için oldukça büyük çaba sarf eder.
Son olarak bir şey söylememiz gerekirse, üniversitelerde Mütercim-Tercümanlık Bölümü alanı açıldığından bu yana alanda profesyonelleşmiş her tercüme bürosu, buradan mezun olan tercümanlarla çalışmayı yeğlemektedir.
